Bài toán: (Việt Nam TST 2009) Cho $a, b, c$ là các số thực dương. Tìm tất cả số thực $k$ sao cho BDT sau được thỏa mãn:
$\left(k+\dfrac{a}{b+c}\right)\left(k+\dfrac{b}{c+a}\right)\left(k+\dfrac{c}{a+b}\right)\ge \left(k+\dfrac{1}{2}\right)^3$
Lời giải:
Cho $b=c=1$, ta thu được:
$\left(k+\dfrac{a}{2}\right)\left(k+\dfrac{1}{a+1}\right)^2\ge \left(k+\dfrac{1}{2}\right)^3$
Cho $a\rightarrow 0^+$, ta thu được:
$k(k+1)^2\ge \left(k+\dfrac{1}{2}\right)^3$
$\Leftrightarrow 4k^2+2k-1\ge 0$
$\Rightarrow k\in \left(-\infty ; -\dfrac{1+\sqrt{5}}{4}\right]\cup \left[\dfrac{-1+\sqrt{5}}{4}; + \infty\right)$
Bây giờ ta sẽ chứng minh rằng đây chính là kết quả bài toán.
Đặt $x=\dfrac{a}{b+c}, y=\dfrac{b}{c+a}, z=\dfrac{c}{a+b}$. Khi đó, ta có:
$xy+yz+zx+2xyz=1$
Và: $(k+x)(k+y)(k+z)\ge \left(k+\dfrac{1}{2}\right)^3$
Bây giờ, ta sẽ chứng minh bổ đề sau:
Bổ đề: Cho các số thực dương $x, y, z$ thỏa $xy+yz+zx+2xyz=1$. CMR:
$x+y+z\ge 2xy+2yz+2zx$
Thật vậy, từ điều kiện $xy+yz+zx+2xyz=1$, ta có thể đặt
$x=\dfrac{a}{b+c}, y=\dfrac{b}{c+a}, z=\dfrac{c}{a+b}$
Khi đó, bổ đề trên trở thành:
$\sum\dfrac{a}{b+c}\ge \sum\dfrac{2ab}{(a+c)(b+c)}$
$\Leftrightarrow \dfrac{\sum a(c+a)(a+b)}{(a+b)(b+c)(c+a)}\ge \dfrac{2.\sum ab(a+b)}{(a+b)(b+c)(c+a)}$
$\Leftrightarrow a^3+b^3+c^3+3abc\ge ab(a+b)+bc(b+c)+ca(c+a)$
Đây chính là BDT Schur bậc $3$ nên hiển nhiên nó đúng. Bổ đề được chứng minh.
Quay lại bài toán, sử dụng bổ đề trên và từ bất dẳng thức AM-GM thì $xyz\le \dfrac{1}{8}$ ta có:
$(k+x)(k+y)(k+z)=k^3+k^2(x+y+z)+k(xy+yz+zx)+xyz$
$\ge k^3+2k^2(xy+yz+zx)+k(xy+yz+zx)+xyz$
$= k^3+(2k^2+k)(xy+yz+zx)+xyz$
$=k^3+(2k^2+k)(1-2xyz)+xyz$
$=k^3+2k^2+k-xyz(4k^2+2k-1)$
$\ge k^3+2k^2+k-\dfrac{1}{8}(4k^2+2k-1)=\left(k+\dfrac{1}{2}\right)^3$
Như vậy, khẳng định của ta được chứng minh.
Kết luận, tất cả số $k$ thỏa mãn bài toán là $k\in \left(-\infty ; -\dfrac{1+\sqrt{5}}{4}\right]\cup \left[\dfrac{-1+\sqrt{5}}{4}; + \infty\right)$
No comments:
Post a Comment