Bài toán 1 (Đề thi chính thức Olympic duyên hải Bắc bộ toán 10 năm 2012)
Cho tam giác
. Bên ngoài tam giác ta dựng các hình vuông
. Gọi
là trọng tâm tam giác và gọi
lần lượt là giao điểm của
với
, của
với
, của
với
. Vẽ các hình bình hành
. Chứng minh rằng các đường thẳng qua
tương ứng vuông góc với
đồng quy.
Lời giải :
Gọi
là trung điểm của 
Ta có
Như vậy ta có
hay 
Hoàn toàn tương tự, ta được 
Xét tam giác
có các đường thẳng
đồng quy tại
và tương ứng vuông góc với các cạnh
Từ đó áp dụng định lí
ta có :
Từ đó theo định lí
cho tam giác
ta có các đường thẳng qua
tương ứng vuông góc với
đồng quy.
Bài toán 2 : Cho tam giác
và một điểm
nằm trong tam giác. Các tia
lần lượt cắt các cạnh của tam giác
tại các điểm
. Gọi
lần lượt là giao điểm của các cặp đường thẳng
và
,
và
,
và
.
a) Chứng minh rằng các trung điểm
lần lượt của
cùng nằm trên một đường thẳng.
b) Gọi
lần lượt là trung điểm của các đoạn thẳng
. Chứng minh hệ thức 
Lời giải :
a) Xét hai tam giác
và
với 
Mặt khác lại có
đồng quy nên theo định lí
ta có
thẳng hàng.
Từ đó theo định lí
cho tứ giác
với
ta có trung điểm của các đoạn thẳng
thẳng hàng.
Tức là
thẳng hàng.
b) Theo định lí
ta có các bộ điểm sau thẳng hàng 
Từ đó áp dụng định lí
cho tam giác
với đường thẳng
ta có :
Từ đó suy ra 
Bài toán 3 : Cho ngũ giác
nội tiếp đường tròn. Gọi
lần lượt là hình chiếu của điểm
lên các đường thẳng
. Chứng minh rằng các đường thẳng
đồng quy.
Lời giải :
Gọi
là hình chiếu của
trên
.
Xét tam giác
có điểm
thuộc
với các hình chiếu
lần lượt lên
. Theo định lí
ta có
thẳng hàng. Tương tự
thẳng hàng.
Vậy : Các đường thẳng
đồng quy.
Bài toán 4 : Cho bốn điểm
theo thứ tự đó nằm trên một đường thẳng. Gọi
là các giao điểm của hai đường tròn : đường tròn
đường kính
và đường tròn
đường kính
. Lấy
là một điểm thuộc đường thẳng
,
cắt
tại
và
cắt
tại
. Chứng minh rằng
đồng quy.
Lời giải :
Gọi
là giao điểm của
và
.
Dễ thấy
(
là góc nội tiếp chắn nửa đường tròn)
Mặt khác
thuộc
là trục đẳng phương của hai đường tròn nên :
Do đó tứ giác
nội tiếp, suy ra 
Nhưng 
Từ
ta suy ra
. Do đó tứ giác
nội tiếp.
Suy ra :
thuộc trục đẳng phương
của hai đường tròn.
Vậy : Các đường thẳng
đồng quy
Bài toán 5 : Cho tam giác
,
là tâm đường tròn nội tiếp. Các đường tròn bàng tiếp góc
theo thứ tự tiếp xúc với
tại
. Các đường thẳng
lần lượt qua
và lần lượt song song với
. Chứng minh rằng
đồng quy.
Lời giải :
Gọi
lần lượt là tâm đường tròn bàng tiếp góc
của tam giác
. Gọi tiếp điểm của
lần lượt trên
là
.
Dễ dàng thấy rằng tam giác
có các điểm
lần lượt thuộc
và
.
Dễ dàng tính được
và
.
Do đó theo định lí
:
Hoàn toàn tương tự, ta được
Từ đó suy ra :
Theo định lí
ta có
đồng quy.
* Ta có bài toán tương đương sau :Cho tam giác
có ba đường cao
đồng quy tại
. Gọi
lần lượt là chân đường vuông góc hạ từ
xuống các cạnh
. Gọi
lần lượt là đường thẳng đi qua
và song song với
. Chứng minh rằng
đồng quy
Bài toán 6 (CĐT VMO Thái Bình 2013-2014) : Cho tam giác
có
là tâm đường tròn nội tiếp. Các tiếp điểm của
trên
lần lượt là
. Gọi
lần lượt là các điểm đối xứng với
qua
. Chứng minh
đồng quy.
Lời giải :
Theo định lí hàm sin trong tam giác
:
Hoàn toàn tương tự thì :
Do đó :
Dễ thấy
và theo định lí
trong tam giác
với
đồng quy tại
:
Suy ra 
Theo định lí
ta có
đồng quy.
Bài toán 7 : Cho tam giác
, dựng ra phía ngoài tam giác đó ba tam giác cân
có các đáy
và góc ở đáy
. Chứng minh rằng ba đường thẳng
đồng quy.
Lời giải :
Theo định lí hàm sin trong tam giác
và
:
Hoàn toàn tương tự, ta được :
và 
Do đó : 
Theo định lí
ta có
đồng quy.
Bài toán 8 (China 2005) : Cho tam giác
, một đường tròn cắt các cạnh của tam giác lần lượt tại
.Gọi
lần lượt là các giao điểm của
với
,
với
,
với
. Chứng minh rằng
đồng quy.
Lời giải :
Gọi 
Xét lục giác nội tiếp
có
.
Theo định lí
thì
thẳng hàng. Tương tự thì
là các bộ điểm thẳng hàng.
Do đó ta đi chứng minh
đồng quy.
Gọi 
Xét lục giác nội tiếp
có 
Theo định lí
ta có
thẳng hàng hay
đồng quy tại
.
Tương tự thì
đồng quy tại
và
đồng quy tại
.
Lại áp dụng định lí
cho lục giác
có
thì
thẳng hàng.
Xét hai tam giác
và
có :
Theo định lí
ta có
đồng quy.
Bài toán 9 : Cho tứ giác
nội tiếp được đường tròn. Gọi
lần lượt là các giao điểm của
và
,
và
. Gọi
là giao điểm của phân giác hai góc
.
lần lượt là trung điểm của
. Chứng minh rằng
thẳng hàng.
Lời giải :
Gọi
lần lượt là giao điểm của
với
.
Ta sẽ chứng minh
.
Thật vậy, ta có
Mà trong tam giác
thì
cũng là phân giác, do đó nó cũng là trung tuyến, hay
.
Theo tính chất phân giác :
Mà theo hệ thức lượng trong đường tròn thì 
Suy ra 
Xét hai bộ ba điểm thẳng hàng
các điểm
lần lượt thuộc
và thỏa mãn
(chứng minh trên)
Các điểm
lần lượt thuộc
và thỏa 
Như vậy theo bổ đề
ta có
thẳng hàng. Đây là điều phải chứng minh.
Từ đó có điều phải chứng minh.
Bài toán 10 : Cho tam giác
có
là đường tròn nội tiếp, lần lượt tiếp xúc với các cạnh
tại
. Gọi
là một điểm trong tam giác
. Các tia
lần lượt cắt
tại
. Các tia
lần lượt cắt
tại
.
a) Chứng minh rằng
đồng quy tại 
b) Chứng minh rằng
đồng quy tại 
c) Chứng minh rằng
thẳng hàng.
Lời giải :
a) Bằng định lí
ta dễ dàng chứng minh được
đồng quy, do đó theo bài toán này, ta có ngay
đồng quy.
b) Dễ thấy rằng
(cùng chắn cung nhỏ
)
Theo định lí hàm sin trong tam giác
:
Tương tự, ta được 
Từ đó suy ra :
Hoàn toàn tương tự, ta thiết lập được các tỉ số :
Theo định lí
trong tam giác
với
đồng quy tại
:
Dễ thấy rằng
Tương tự thì
Nhân vế các đẳng thức trên với chú ý rằng
và 
Ta thu được : 
Nhân các đẳng thức ở
vế theo vế và áp dụng
thì ta được :
Từ đó theo định lí
trong tam giác
ta có
đồng quy.
c) Trước hết ta chứng minh
đồng quy. Gọi
là giao điểm của
và
.
Xét lục giác nội tiếp
với
. Theo định lí
ta có
thẳng hàng hay
đồng quy.
Xét hai tam giác
và
có :
Mà
đồng quy
Do đó theo định lí
ta có
thẳng hàng (điều phải chứng minh)
No comments:
Post a Comment